ABD seçimlerinin kaderini 7 kritik eyalet belirleyecek

ABD’de 5 Kasım’da yapılacak başkanlık yarışında Demokrat Kamala Harris ile Cumhuriyetçi Donald Trump kafa kafaya bitiş çizgisine gidiyor. Seçimlerin kaderini ise yedi kritik eyaletin belirlemesi bekleniyor. Söz konusu eyaletlerdeki sonuçlar, 5 Kasım’da kimin yarıştan galip çıkacağını büyük ölçüde belirleyecek. Söz konusu 7 salıncak eyaletteki güncel anket ortalamalarına bakıldığında Trump’ın 47,4, Harris’in ise yüzde 47,3 düzeyinde desteğe sahip olduğu gözüküyor.

Amerikan halkı 60’ıncı başkanlık seçimi için 5 Kasım’da sandık başına gitmeye hazırlanıyor. Demokrat Harris ile Cumhuriyetçi Trump arasındaki kıyasıya rekabette gözler, “salıncak eyaletler” ya da “kritik eyaletler” olarak adlandırılan 7 eyalette olacak. Bu eyaletler, bazı seçimlerde Demokrat, bazılarında ise Cumhuriyetçi adaylara oy vermesi dolayısıyla seçimlerin kaderini etkileyen eyaletler şeklinde kodlanıyor.

Söz konusu eyaletlerdeki sonuçlar, 5 Kasım’da kimin yarıştan galip çıkacağını büyük ölçüde belirleyecek. Bu seçimlerde gözlerin çevrileceği Arizona, Nevada, Wisconsin, Michigan, Pensilvanya, Kuzey Kaliforniya ve Georgia eyaletlerindeki seçmenlerin Harris’i mi Trump’ı mı tercih edeceği, ABD’nin yeni başkanının kim olacağını gösterecek.

KRİTİK EYALETLER NEDEN ÖNEMLİ?

ABD’de bazı eyaletlerin seçimlerin kaderini belirliyor olmasında, Seçiciler Kurulu (Electoral College) denen seçim sisteminin büyük etkisi var. Buna göre Amerikalı seçmenler, başkan adayını doğrudan değil, oy verdikleri delegeler yoluyla seçiyor. Bu da toplam 538 delegenin yarısından bir fazlasını, yani 270 delegeyi kazanan adayın başkanlık seçimlerini kazanması anlamına geliyor. Dolayısıyla başkanlık yarışında en çok oyu alan aday değil, en fazla delegeye ulaşan aday yarışı önde bitirmiş oluyor.

1 OY FAZLA ALAN YARIŞI KAZANIR Aynı sisteme göre bir eyalette rakibinden 1 oy dahi fazla alan başkan adayı, o eyaletteki tüm delegeleri kazanıyor (winner-take-all). Bu sistemde eyaletlerin nüfus ağırlığına göre dağıtılmış delegeler bulunuyor ve seçmenler hangi adaya oy vermek istiyorlarsa onu temsilen aslında bu delegelere oylarını vermiş oluyor.

EĞİLİMLERİ DEĞİŞMEYEN EYALETLER ABD seçim sistemine göre, örneğin, Kaliforniya’nın 54 delegesi bulunurken, Texas’ın 40, Florida’nın 30 ve New York’un 28 delegesi bulunuyor ancak delege sayısı fazla olan bu eyaletlerin parti eğilimleri uzun yıllardır pek değişmediği için toplamda sonuca etkileri büyük olmuyor. Örneğin Kaliforniya ve New York uzun yıllardır Demokrat, Texas ve Florida ise uzun zamandır Cumhuriyetçi eğilimiyle biliniyor. Her seçimde farklı bir adaya oy verme potansiyeline sahip seçmen kitlesi bulunan Pennsylvania, Georgia, Wisconsin ve Michigan gibi eyaletler ise sonuca doğrudan etki ediyor.

KRİTİK EYALETLERDE SON DURUM

Kritik eyaletlere tek tek bakıldığında ise Arizona’da Trump yüzde 47,3, Harris yüzde 46,8; Nevada’da Trump 47,4, Harris yüzde 46; Wisconsin’de Trump yüzde 47,6, Harris yüzde 48,6; Michigan’da Trump yüzde 46,5, Harris yüzde 48,5; Pennsylvania’da Trump yüzde 47,7, Harris yüzde 47,5; Kuzey Carolina’da Trump 47,2, Harris yüzde 46,3 ve Georgia’da Trump 48,1, Harris ise yüzde 47,1 oy oranıyla yarışı götürüyor. Söz konusu 7 salıncak eyaletteki güncel anket ortalamalarına bakıldığında ise Trump’ın 47,4, Harris’in ise yüzde 47,3 düzeyinde desteğe sahip olduğu gözüküyor.