Kara deliklerin gizemi: Nasıl genişliyorlar?

Japonya Uzay Araştırma Ajansı (JAXA) ile ABD Havacılık ve Uzay Ajansının (NASA) başlattığı “X-Ray Görüntüleme ve Spektroskopi Misyonu”nun (XRISM) ilk gözlemleriyle kara deliklerin nasıl geliştiğine ve çevresindeki maddelere ışık tutuldu.

Japonya Uzay Araştırma Ajansı (JAXA) ile ABD Havacılık ve Uzay Ajansının (NASA)  galaksilerin hızını ve yapısını incelemek üzere başlattığı X-Ray Görüntüleme ve Spektroskopi Misyonu’nun (XRISM) ilk gözlemlerine ulaşıldı. XRISM, dünyaya yaklaşık 62 milyon ışık yılı uzaklıktaki kara deliğin öncekilerden çok daha detaylı incelemesinin yanı sıra büyük bir yıldızın “ölümüne” işaret eden süpernova kalıntılarının dinamiğini sundu.

GÜNEŞ’TEN 30 MİLYON KAT DAHA BÜYÜK  Güneş’ten yaklaşık 30 milyon kat daha fazla kütleye sahip ve çevresine yer çekimi anlamında çok büyük etkisi olan bu kara deliğin etrafındaki maddenin yapısı, hareketi ve sıcaklığı gözlemlendi. İncelemede yaklaşık 160 bin ışık yılı ötedeki “N132D” adı verilen süpernovanın kalıntılarında ve kara delikte “plazmanın” baskın etmen olduğu belirlendi.

“YAŞAM SÜRECİ HAKKINDA YENİ BAKIŞ AÇISI”

XRISM’in plazmanın yaydığı yüksek enerjili X-ray ışınını gözlemlemek için oldukça ideal olduğu, bu sayede astronomların, kozmosun en güçlü ve türbülanslı bölgeleri konusunda yeni bir anlayışa sahip olabildiğine işaret edildi. XRISM araştırmacılarından Matteo Guainazzi, yaptığı yazılı açıklamada, yeni gözlemlerin kara deliklerin çevrelerindeki maddeyle ilişkisini anlamanın yanı sıra büyük kütleli yıldızların yaşam süreci hakkında yeni bir bakış açısı sunduğunu kaydederek, “Bu da misyonun yüksek enerjili evreni keşfetme konusundaki olağanüstü kabiliyetini sergiliyor.” değerlendirmesinde bulundu.