Türkiye, Ä°srail’le ticarete devam ediyor mu? Ticaret Bakanlığı 15 soruda anlattı
Ticaret Bakanlığı, Ä°srail ile ticareti durdurma sürecinin detaylarını açıkladı. 7 Ekim’de Gazze’deki Filistinlilere yönelik katliamın baÅŸlamasının ardından en çok tartışılan konulardan biri Ä°srail’le ticaretin devam edip etmediÄŸiydi. Bakanlık,15 soruda merak..
Yayınlanma:15 Aralık 2024 - 12:02
Güncelleme:15 Aralık 2024 - 12:02
4 views
Ticaret Bakanlığı, Ä°srail ile ticareti durdurma sürecinin detaylarını açıkladı. 7 Ekim’de Gazze’deki Filistinlilere yönelik katliamın baÅŸlamasının ardından en çok tartışılan konulardan biri Ä°srail’le ticaretin devam edip etmediÄŸiydi. Bakanlık,15 soruda merak edilenleri anlattı.
Ticaret Bakanlığı, İsrail ile ticareti durdurma sürecinin detaylarını açıkladı.
Bakanlık, Ä°srail limanlarından veya Ä°srail menÅŸesi taşıyan, Türkiye-Filistin ikili ticaret mekanizmasına dahil olmayan hiçbir yükün Türkiye limanlarına indirilmesine veya limanlardan Ä°srail’e gitmek üzere herhangi bir malın yüklenmesine müsaade edilmediÄŸini bildirdi.
Bakanlık tarafından hazırlanan “Türkiye’nin Ä°srail ile Ticareti Durdurma Süreci Hakkında Bilgi Notu”nda, sürecin başından bu yana atılan adımlara iliÅŸkin bilgi verildi.
Ä°srail’in Filistin’e yönelik saldırıları dolayısıyla alınan kararlara dikkati çekilen notta, merak edilen 15 soruya dair yanıtlar yer aldı.
İsrail ile toplam ticaret 7 Ekim 2023 ile 2 Mayıs 2024 arasında yaklaşık yüzde 32 oranında azalmıştır.
Bu dönemde Türkiye’nin Ä°srail’e ihracatı yüzde 30 azalış, Ä°srail’den ithalatı ise yüzde 43,4 azalış kaydetmiÅŸtir.
Ä°srail’e hiçbir savunma ürünü, askeri amaçlı ürün ticareti ve eÄŸitim iÅŸbirliÄŸi yapılmamıştır.
9 Nisan 2024 itibarıyla 54 ürün grubundaki 1019 ürünün Ä°srail’e ihracatı kısıtlanmıştır. Ä°srail’in ateÅŸkese yanaÅŸmaması, BirleÅŸmiÅŸ Milletler kararlarını dikkate almaması ve sivillere yardımları engellemesi karşısında, 2 Mayıs 2024’ten itibaren Ä°srail ile ithalat ve ihracat iÅŸlemleri tüm ürünleri kapsayacak ÅŸekilde tamamen durdurulmuÅŸtur.
İsrail ile ticaret tamamen durdurulduğundan dolayı anlaşma fiilen yürürlükte değildir.
Filistin devletinin kıyı kentleri İsrail tarafından işgal edilmiştir.
Bu sebeple Türkiye’den Filistin’e gönderilen malların yüzde 98’i Ä°srail kontrolündeki Hayfa ve AÅŸdod limanlarından Filistin’e ulaÅŸtırılmak zorundadır.
Filistin hükümeti ve Filistin Milli Ekonomi Bakanlığının ikili resmi toplantıdaki ısrarlı talebi üzerine, Hayfa Limanı’ndaki Ä°srail tehlikesini göz önünde bulundurarak, Filistin ile özgün ticaret mekanizması geliÅŸtirilmiÅŸtir.
Ä°thalatçının ve varış destinasyonunun Filistin olmadığı, Filistin Milli Ekonomi Bakanlığı ve Ticaret Bakanlığınca teyit edilmeyen hiçbir malın Türkiye’den çıkışına izin verilmemektedir.
Türkiye deniz yetki alanı içinde olan gemilere müdahalede bulunmakta, olabilecek suiistimalleri takip etmektedir.
Artış ifade edilen ülkelerde olağan dışı bir durum yoktur, benzer artış seyri diğer ülkelerde de görülmektedir.
Filistin’in 6 milyona yakın nüfusunun temizlik ürünleri ile inÅŸaat malzemelerine ihtiyacı vardır.
Filistin ile dış ticaret işlemleri sadece Filistin Milli Ekonomi Bakanlığının teyidi ve izniyle yapılmaktadır.
Ä°srail limanlarından veya Ä°srail menÅŸesi taşıyan, Türkiye-Filistin ikili ticaret mekanizmasına dahil olmayan hiçbir yükün Türkiye limanlarına indirilmesine, limanlardan Ä°srail’e gitmek üzere herhangi bir malın da yüklenmesine müsaade edilmemektedir.
TÜİK verilerinde Mayıs 2024’ten itibaren Ä°srail’e herhangi bir ihracat veya ithalat olmadığı görülmektedir.
Türkiye’nin ticareti Filistin ile devam etmektedir.
Ä°srail ile Filistin’in mevcut protokolleri doÄŸrultusunda gümrük iÅŸlemleri Ä°srail gümrük otoritelerince yapılmaktadır.
TÜİK rakamlarına itibar edilmelidir.
Ä°srail birçok uluslararası platformda Türkiye’nin kararını hedef almıştır.Â
Ticareti yasaklama kararını İsrail Ekonomi Bakanı, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütüne (OECD) şikayet etmiştir.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, konuya iliÅŸkin yaptığı açıklamada, Ceyhan üzerinden Ä°srail’e petrol sevkiyatı yapıldığı ve Türkiye’nin buna izin verdiÄŸi yönündeki iddiaların tamamen asılsız olduÄŸunu belirtmiÅŸtir.
Filistin, yaklaşık 6 milyonluk nüfusu ile zor şartlar altında olsa da dünyadan birçok ürün tedarik etmektedir.
Artış, ticareti durdurma kararından sonra, önceki dönemle mukayesede oluşan baz etkisinden dolayı yüksek görünmektedir.
Buna rağmen ticaret geçmiş dönemin gerisindedir.
Türkiye, Ä°srail’e hiçbir ÅŸekilde jet yakıtı göndermemiÅŸtir.
Manipülatif ÅŸekilde dolaşıma sokulan iddiaya konu yakıt, Ä°srail’in 7 Ekim 2023’ten sonra Gazze’ye yönelik baÅŸlayan saldırılardan önce, Türkiye’ye turist getiren Ä°srail yolcu uçaklarına verilen 641 bin dolarlık dönüş yakıtından ibarettir.
Türkiye, 7 Ekim 2023’te baÅŸlayan katliamdan sonra deÄŸil, çok daha öncesinde Ä°srail’e askeri amaçla kullanılabilecek herhangi bir ürün veya hizmetin satışına izin vermemiÅŸtir.
Ayrıca, savunma ürünleri ihracatı Milli Savunma Bakanlığının izni alınmadan yapılamamaktadır.
İsrail, üçüncü ülkelerin Filistin ile yaptığı ticareti yalnız Gazze özelinde, savaş gerekçesiyle yasaklamıştır.
Bugün itibarıyla, Batı Åžeria’ya mal tedariki uluslararası anlaÅŸmalar altında mümkün olabilmektedir.